Hard voor weinig…’
Geplaatst door
De mensen in het Westland weten hoe deze zin wordt afgemaakt. ‘Hard voor weinig, nooit chagrijnig’. Hard werken was, en is vaak nog de norm en iets om trots op te zijn. Vooral voor veel mannen is dit hét voorbeeld wat zij van hun vader hebben gehad.
Mijn client Daan had nooit echt stilgestaan bij zijn familiegeschiedenis. Zijn vader werkte hard en was weinig thuis. Zijn moeder deed eigenlijk alles in huis en met de kinderen. Emoties werden niet besproken — vooral niet als het moeilijk werd. ‘Als het een beetje mee zat kon je nog net een schouderklopje krijgen’, vertelt Daan. ‘Kop op’ werd er dan gezegd. Daar maakte je dan uit op: niet meer over zeuren, beetpakken en doorgaan. Het komt wel weer goed.
Toen zijn dochter Lisa werd geboren, voelde hij voor het eerst iets wat hij niet kon plaatsen. Zoveel liefde… en tegelijk zoveel angst. Angst om haar tekort te doen. Om haar iets door te geven wat hij zelf nooit had ontvangen.
Op een avond huilt Lisa ontroostbaar. Daan wordt boos, trekt zich terug. Zijn vrouw neemt Lisa over. Wanneer dit tafereel zich wat vaker herhaalt benoemt zijn vrouw naar Daan dat hij zich steeds vaker terugtrekt. Ze kan benoemen wat dit met haar doet. In de eerste plaats is Daan flink geraakt door deze terugkoppeling. Toch besluit hij, na wat gesprekken met zijn vrouw, stappen hierin te ondernemen. Het mag anders gaan. Voor hem, maar vooral voor hun dochter Lisa. Hij wil een aanwezige vader zijn. Ook emotioneel.
De spiegel van dochter Lisa
In de sessies waarin ik met Daan werk staan we o.a. stil bij wat de imprints zijn in zijn kindertijd. En hoe zijn innerlijk kind – ‘niet huilen’ – getriggerd wordt bij het huilen van dochter Lisa.
Hij realiseert zich: Ik ken deze onmacht. Dit is mijn oude pijn. Dit is het jongetje dat nooit getroost werd.
In die sessie rollen er een paar tranen over zijn wangen. Voor het eerst in jaren.
Niet alleen om Lisa. Maar om zichzelf.
Om wat er nooit mocht zijn — en wat nu, eindelijk, wél ruimte krijgt.
Het verhaal van opa
Daarnaast werkten we in een sessie met de vaderlijn. Specifiek: opa. Opa die, net als de vader van Daan tuinder was. Dat was nu eenmaal hard werken. We staan stil bij de jaren van oorlog. Deze hebben grote impact gehad op het leven van opa. Toen net vader van twee jonge kinderen (meer zouden er volgen). Echter opa heeft er nooit iets over gedeeld. Wanneer ik Daan laat afstemmen, via de energie van opa op die periode, komt er een ervaring naar boven van mensen die bij hen aan de deur komen, mensen die hongerlijden. En zij hadden immers eten, als tuinder. Opa zou ieder die zoveel honger heeft wel willen helpen, echter, het wordt ze steeds lastiger gemaakt. De schaarste bereikt ook meer en meer hen, én ze worden steeds vaker in de gaten gehouden door de Duitsers. Wat opa altijd met zich mee heeft genomen is de vader die kwam smeken om voedsel, een vader van jonge kinderen, net als hij. Op de achtergrond hoorde hij een kindje huilen bij een vrouw in haar armen. Net daarvoor had hij zijn vrouw echter beloofd écht geen voedsel meer weg te geven. Zij is op dat moment in verwachting van nummer drie en ze hebben zelf ook voldoende voedsel nodig. Daarbij bemoeit ook zijn oude vader zich nog veel met de tuin en hij vertelt opa te pas en te onpas dat hij vooral ‘harder’ moet zijn. Juist nu.
Dit keer stuurt opa de man dus weg, maar het huilen van het kleine kindje gaat door merg en been. Hoewel er in die laatste maanden van oorlog nog regelmatig wanhopige mensen langs de deur komen, blijft vooral die ene man hem bij. Deze man kon zijn kind geen eten geven, zijn kind moest hongerlijden. Terwijl de nog jonge kinderen van opa wel dagelijks konden eten. Sindsdien is er iets op slot gegaan bij opa. ‘Doen wat ik moet doen’, ‘de deur blijft dicht’.
Zo ging er in hem ook een deur dicht. Het blijkt dat ook na de oorlog opa het nog altijd lastig heeft gevonden om écht van zijn gezin en kinderen te genieten…Wanneer de kinderen in huis jengelden, aandacht vroegen, dan was ie weg. Altijd maar bezig in de tuin. Dit werd ook een vlucht.
Man ZIJN – ook als je huilt.
Daan ervaart nadat dit verhaal eruit is flinke opluchting. Hij leert opnieuw emoties toelaten, uiten, huilen, verdriet er te mogen ‘laten’ zijn. En met zijn plek in de familie, nu ook als vader, dat dit minstens zo mannelijk is. Of zoals hij zelf concludeert: ‘misschien wel meer, niet als oordeel naar mijn vader of opa. Maar voor mij voelt het alsof ik er op deze manier meer kan zijn voor Lisa. Het is voor mij nog steeds niet gemakkelijk om verdriet toe te laten. Maar ik merk dat ik leer. En dat ik het wíl leren. Er zit geen grote deksel meer op.’
Speciaal voor jou, (jonge) vader of moeder:
Je bent niet alleen kind van je ouders —
je bent ook ouder van je kind.
Het beginpunt van iets nieuws.
Niet meer wegkijken van het verleden.
Wel bewust in het nu.
En precies daar,
tussen wat was en wat komt,
maak jij verschil.
Voor je kind.
En voor het kind in jezelf.
*p.s.= de echte naam van mijn client is niet Daan en ook zijn dochter draagt een andere naam dan in dit artikel beschreven vanwege privacy.
